Coraz częściej słyszymy w ustach samorządów określenie „otwarte dane”, „open data”. Co to tak w zasadzie znaczy i kiedy możemy naprawdę mówić o otwartości?
Na początku ustalmy o jakie dane chodzi w przypadku gmin – o wszelkie dane publiczne (czyli każdą informację o sprawach publicznych) czyli między innymi o rejestry, ewidencje, archiwa, sposoby załatwiania spraw, treści dokumentów urzędowych, treści wystąpień – taki katalog podaj ustawa o dostępie do informacji publicznej (art. 6). Jednak co to faktycznie oznacza dla gminy?
W gminie informacją publiczną są między innymi dane:
- finansowe (wydatki, umowy, przetargi)
- geodane (mapy GIS, MPZP, mapy akustyczne)
- kulturalne (wydarzenia, imprezy)
- środowiskowe (drzewa, zanieczyszczenie powietrza)
- sportowe (kluby sportowe, orliki, boiska)
- transportowe (rozkład jazdy, pozycje GPS pojazdów)
- statystyki (wszystkie analizy, raporty)
Czy jednak na przykład budżet miasta udostępniony w postaci pliku PDF pozwala twierdzić, że miasto jest otwarte? Albo rozkład jazdy komunikacji zbiorowej udostępniony jako skan tabliczki z przystanku? Zdecydowanie nie!
Określenia „otwarte dane” możemy używać do danych, które łącznie spełniają następujące warunki:
- są dostępne - dane są osiągalne dla jak najszerszego grona użytkowników i mogą być wykorzystywane w dowolnych celach, w tym biznesowych;
- aktualne - dane są udostępniane na tyle szybko, by nie traciły swojej wartości;
- kompletne - poszczególne zbiory danych publicznych są udostępniane w całości;
- maszynowo odczytywalne - dane są uporządkowane i mogą być przetwarzane automatycznie;
- udostępnianie bez dyskryminacji - dane są dostępne dla każdego, bez wymogu rejestracji;
- udostępniania bez ograniczeń licencyjnych – czyli mogą być wykorzystywane np. w celach biznesowych
Po co udostępniać dane?
...aby rozwiązać problem. Dane powinny pomagać rozwiązać problem - czy to z parkowaniem, poruszaniem się komunikacją zbiorową, wyrzuceniem śmieci czy znalezieniem najbliższej czynnej całą dobę apteki. Otwieramy dane, aby ułatwić funkcjonowanie w mieście.
...aby angażować mieszkańców do współdecydowania o gminie. Dobre decyzje można podejmować tylko w oparciu o pełen pakiet, zrozumiale przedstawionych informacji.
...aby zapewnić transparentność władzy i przejrzystość procesów decyzyjnych.
Zobacz też: